تولیدات ایران بیشتر در چه زمینه‌هایی است؟

شاید برای شما سؤال شده باشد که تولیدات ایران بیشتر در چه رده‌هایی هستند؟ ما در این مقاله محصولات صنعتی کشور ایران را مورد بررسی قرار می‌دهیم و همچنین به مهم‌ترین محصولات تولیدی اشاره خواهیم کرد.

جایگاه صنعتی ایران

ابتدا بهتر است ببینیم که تولیدات ایران، این کشور را در چه جایگاهی میان سایر کشورها قرار داده است. صنعت 37.7 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد که بعد از بخش‌های خدماتی، دومین بخش مهم اقتصاد به شمار می‌رود.

این واحدهای صنعتی با منابع مالی بانک‌ها و مؤسسات مالی راه اندازی می‌شدند و به رشد خود می‌رسیدند. اما تحریم‌های بانکی غربی علیه این کشور و تشدید مشکلات اقتصادی باعث شد، تأمین مالی پروژه‌های صنعتی بسیار سخت‌تر انجام شوند؛ بنابراین اقتصاد ایران فرصت کمتری برای راه‌اندازی واحدهای صنعتی داشت.

اهمیت این صنایع کوچک زمانی آشکار می‌شوند که بدانیم این صنایع 92 درصد از مجموع واحدهای صنعتی فعالی را به خود اختصاص داده‌اند (در این کشور). همچنین 17 درصد از تولیدات صنعتی در این کشور به وسیله این واحدهای صنعتی کوچک و متوسط انجام می‌شوند.

این واحد‌های کوچک برای 45 درصد از جمعیت فعال اشتغال ایجاد کرده است، به همین دلیل باعث اهمیت بالا در اقتصاد شده‌اند. هرچند با وجود تحریم‌های سنگین اقتصادی و عدم دسترسی به صنایع و بازارهای دنیا ایران با سرعت کمتری توسعه پیدا کرد، اما ثابت کرده است که در این زمینه‌ها پتانسیل بالایی دارد!

حوزه فناوری و علمی

با وجود تمام این مشکلات اقتصادی و تکنولوژی، ایران در سال‌های اخیر پیشرفت چشم‌گیری به خصوص در زمینه فناوری و علمی داشته است. اما پیشرفت تولیدات ایران بیشتر در زمینه‌های صنایع پتروشیمی، داروسازی، هوافضا، صنایع دفاعی و صنایع سنگین بوده است.

اگرچه روند سرعت و رشد به خاطر وجود تحریم‌های بانکی کند شدند، اما هیچ وقت متوقف نگشتند!

صنایع غذایی

تولیدات ایران در زمینه صنایع غذایی هم یکی دیگر از بعدهای مهم صنایع این کشور به حساب می‌آیند. این شاخه برای 16.1 درصد از نیروی شاغل در بخش صنعت فرصت شغلی ایجاد کرده است! ایران هر سال محصولات غذایی خود را به بازارهای جهانی به خصوص عراق و عمان صادر می‌کند.

البته لازم به ذکر است این حقیقت را بیان کنیم که این شاخه از صنعت، سهم اندکی در تولیدات خالص داخلی این کشور دارد. در سال‌های اخیر بخش زیادی از فعالان صنعت غذا، برای سرمایه‌گذاری در ارتقای کیفی محصولات و بازاریابی محصولات جهت عرضه به بازارهای خارجی وارد عمل شدند.

مهم‌ترین صنایع تولیدی ایران

از مهم‌ترین تولیدات ایران می‌توانیم به صنعت فولاد و صنعت خودرو اشاره کنیم. صنعت خودروی ایران از نظر بزرگی در جایگاه دوم خاورمیانه قرار گرفته است و سالانه بالغ بر یک میلیون دستگاه خودرو برای بازار تولید و عرضه می‌شود.

اما ظرفیت تولید خودرو در این صنعت 1.5 میلیون دستگاه در پیک تولیدات هست. ایران بعد از کشور چین، بیشترین نرخ رشد تولید خودرو در فاصله سال‌های 1388 تا 1393 را داشته است.

صنعت نفت

ایران خوشبختانه دارای ذخایر نفت و گاز طبیعی است و چهارمین تولید کننده قدرتمند اوپک محسوب می‌شود! سرمایه‌گذاری ایران در تولید محصولات گاز طبیعی به ویژه در حوزه پارس جنوبی باعث شده است که این کشور به یکی از عناصر مؤثر بازار گاز دنیا تبدیل شود.

مطابق آمار و ارقام داده شده از سوی بانک جهانی، دومین شرکت بزرگ تولیدی محصولات نفتی متعلق به ایران است! این کشور رتبه 45 در بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فرآورده‌های پتروشیمی را از آن خود کرده است.

صنایع فولاد

یکی دیگر از مهم‌ترین تولیدات ایران، صنایع فولاد بوده که در سال‌های اخیر رشد بسیار زیادی داشته است. کشور ایران از نظر تولیدات محصولات فولادی در خاورمیانه و شمال آفریقا، در جایگاه اول قرار دارد! همچنین از نظر تولید فولاد در سطح جهانی هم رتبه 16 را به خود اختصاص داده است.

صنعت سیمان

صنعت سیمان در این کشور شاهد رشد خوبی بوده و توسعه زیادی برای خود کسب کرده است. این کشور رتبه پنجم از نظر تولیدات سیمان را دارد که به معنای آن است که 2 درصد از سیمان کل دنیا را تولید می‌کند! با توجه به بیانیه بانک جهانی، ایران در رتبه هشتم تولیدکنندگان بزرگ آهن و سنگ آهن جهان قرار دارد.

صنایع معدنی

تولیدات ایران در زمینه صنایع معدنی هم شاهد رشد و توسعه بسیار زیادی بوده است. این کشور معادن آهن، روی و مس بسیار زیادی دارد. سرمایه‌گذاری در این معادن باعث شده است که ایران فرصت کاهش سهم بخش نفت در اقتصاد را داشته باشد.

وجود این منابع باعث می‌شود که برای اقتصاد کشور تنوعی فراهم کند و وجه تمایزی در مقابل سایر اقتصادهای متکی به نفت واقع در حوزه خلیج فارس باشد. در سال‌ 1393، 30 درصد از کل سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در این کشور، در زیر ساخت‌های معدنی انجام شده است.

این حجم زیاد از سرمایه و ارزش‌گذاری سبب شده است که ایران از بهترین کشورهای جهان، از نظر حجم و ارزش تولیدات در زمینه صنایع معدنی به حساب بیاید. ایران یکی از 15 کشور ثروتمند دنیا از نظر حجم و ارزش منابع معدنی در جهان است.

در نتیجه این امر، ایران را در رتبه 9 در مالکیت معدن زغال سنگ، سنگ آهن و نهمین مالک معادن مس محسوب شود. علاوه بر این معادن، ذخایر طلا، نمک و اورانیوم زیادی هم در دست دارد.

به دلیل وجود این حجم از معادن، ایران توانسته است یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان مس، فولاد و آلومینیوم باشد. بر اساس رده‌بندی‌های ارائه شده از سوی بانک جهانی، ایران چهاردهمین تولید کننده بزرگ فولاد شناخته شده است! از نظر تولید مس در رتبه دوازدهم و همچنین از نظر تولیدات آلومینیومی در جایگاه هفدهم قرار دارد.

بخش تولید (Sub-group)

زیر شاخه تولیدات ایران هم یکی از بزرگ‌ترین بخش‌های صنعت به حساب می‌آید. در سال 1393 ارزش افزوده بخش تولید در ایران برابر با 56.74 میلیارد دلار بوده است! همچنین این کشور از نظر ارزش افزوده بخش تولیدات رتبه 28 را به خود اختصاص داده است.

تولیدات پلاستیکی

تولیدات پلاستیکی ایران در سال‌های اخیر رشد چشم‌گیری داشته است! این تولیدات پلاستیکی در زیر شاخه‌های بسیار زیادی مشغول به تولید هستند و توانسته‌اند راحتی بیشتر و در عین حال هزینه کمتری برای صنایع یا استفاده‌های شخصی داشته باشند.

امروزه اکثر وسایلی که مورد استفاده هر نوع کاری قرار می‌گیرد، حتی به صورت جزئی از پلاستیک ساخته شده است!

تولیدات دارویی

خوشبختانه با پیشرفت علم در زمینه دارویی، ایران تقریباً به خود کفایی در تولید دارو یا محصولات بهداشتی رسیده است. همین امر باعث شده است این کشور نسبت به اکثر کشورهای خارجی از نظر هزینه درمانی از ارزان‌ترین کشورها در شاخه طب و طبابت باشد.

به خصوص اینکه در دوران پاندمی کووید -19 توانست به صورت خود کفا واکسن ضد کرونا (واکسن برکت) را تولید کند!

خود را به بازار معرفی کنید!

اگر شروع به تولید محصولات کرده‌اید، می‌توانید از طریق سامانه تولیدات برای کسب و کار خود پروفایلی ایجاد کنید. از طریق این پروفایل شما به بازار معرفی می‌شوید که باعث تسریع در توسعه و پیشرفت شما خواهد بود.

لازم به ذکر است که سایت اجتماعی تولیدات بسیار معتبر است و از هرگونه تولیدی در ایران پشتیبانی می‌کند! پس این فرصت را از دست ندهید و هر چه زودتر تجارت خود را به بالاترین سطح برسانید.

جمع‌بندی

تولیدات ایران بیشتر در زمینه‌های صنایع نفتی و فولادی شناخته شده است و همچنین از سرعت رشد و توسعه خوبی برخوردار هستند. تولیدات ناخالص در ایران نقش مهمی در اقتصاد این کشور ایفا می‌کند. تمامی صنایع در صورت رفع تحریم‌ها می‌توانند در بهترین حالت ممکن رشد و پیشرفت داشته باشند.

مقایسه تولیدات داخلی با سایر کشورها

تولیدات داخلی نفتی یا غیر نفتی در ایران چه نقشی در صادرات دارند؟ این تولیدات چه اثرهایی بر اقتصاد کشور دارند؟ شرح حالی از وضعیت اقتصادی و تولیدی ایران جهت کسب اطلاعات مفید و مهم برای تجارت‌های کوچک و بزرگ جمع‌آوری کردیم. امیدواریم که دید بهتری از این وقایع مهم برای شما فراهم کنیم.

نگاهی بر عملکرد تجاری اخیر

متأسفانه پس از خروج کشور ایالات متحده آمریکا در سال 1397 از برجام، شرایط تولیدات داخلی و بازرگانی خارجی در ایران دچار تنش‌های زیادی شد. بر این اساس در سال 98 میزان حجم و ارزش تجارت خارجی کاهش چشم‌گیری داشته و این امر حتی تا سال‌های بعد هم ادامه دار بوده است.

در این مسیر پر از فراز و نشیب، ارزش دلاری تجارت خارجی در سال 99 نسبت به سال گذشته (98) تقریباً 13 درصد کاهش داشته است. همچنین از حدود 85 میلیارد دلار تقریباً به حدود 8.8 میلیارد دلار رسیده بود!

طی بررسی‌هایی در رابطه با میزان سهم تجارت کشور از سهم تجارت بین‌المللی، می‌توان به این نکته رسید که طی سال‌های 1395 تا 1399 همواره سهم بازرگانی جهانی کمتر از 5 درصد بوده است. علی‌رغم اینکه حجم تجارت بین‌المللی تقریباً از 32 هزار میلیارد دلار در سال 95 به حدود 35 هزار میلیارد دلار در سال 1399 افزایش یافته است.

اما با این حال تولیدات داخلی نسبت به صادرات وضعیت بدتری به خود دیده است و سهم آن از تجارت جهانی 3 درصد (در سال 95) به 2 درصد (در سال 99) کاسته شده است!

این امر به خاطر روند ضد ادواری تجارت خارجی کشور در مقایسه با تجارت بین‌المللی است. این واقعه همچنین نشان دهنده ضعف داشتن در زیر ساخت‌های بازرگانی نظیر ترانزیت، لجستیک، بیمه، بازاریابی است.

علاوه بر مشکلات ذکر شده، فقدان استراتژی توسعه بازرگانی، ضعف دیپلماسی فعال اقتصادی، تجاری و همچنین توجه بسیار کم به اهمیت بازرگانی خارجی در اقتصاد این کشور است.

کاهش تولیدات داخلی و صادراتی

در سال‌های اخیر تحریم‌های شدید اقتصادی و همچنین محدودیت‌های تجاری اعمال شده برای صادرکنندگان، میزان تولیدات در داخل و خصوصاً محصولات صادراتی را به شدت کاهش داده است. علاوه بر این مشکلات سیاسی و اقتصادی، ویروس کرونا هم باعث شد این عدد و حجم تولیدات و معاملات حتی کمتر هم شوند!

نسبت صادرات محصولات غیر نفتی به تولیدات داخلی از 6.25 درصد در سال 90 تقریباً به حدود 15 درصد در سال 99 رسیده است. بدین معنا است که صادرات غیر نفتی و تولیدی کشور با کاهش نقش و اهمیت روبرو شده است.

رقابت ایران و ترکیه

در حوزه خاورمیانه تا 2 دهه قبل، ایران و ترکیه بهترین اقتصادهای این منطقه به حساب می‌آمدند و تقریباً در برخی موارد با همدیگر برابری می‌کردند! تولیدات داخلی ایران و ترکیه در سال 84 بر حسب شاخص برابری قدرت خرید (PPP) تقریباً مساوی بوده است، همچنین در کنار هم معادل 1 میلیارد دلار می‌شدند.

نکته جالب این است که در سال 84 شهروندان ترکیه و ایران از نظر ثروت تقریباً با یکدیگر برابری می‌کردند. اما کشور ترکیه در همین 16 سال اخیر بود که شانس بیشتری برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور به دست آورد و همچنین به نحو احسن از آن‌ها استفاده کرد!

جایگاه ایران

در حال حاضر جایگاه ایران در منطقه خاورمیانه از تولیدات در داخل کشور یا اقتصاد در بهترین شرایط سوم خواهد بود. ترکیه و عربستان سعودی در حال حاضر جایگاه بهتری نسبت به کشور ایران از آن خود کردند. روندها نشان می‌دهد طی کمتر از 5 سال، امارات متحده هم برخلاف جمعیت و وسعت بسیار کم از ایران پیشی خواهد گرفت.

شاخص درآمد کشورها

متأسفانه به خاطر نرخ تورم قدرت خرید در کشور ایران روزبه‌روز در حال کمتر شدن است. این امر به طوری است که در سال‌های آینده ممکن است به فاجعه‌ای بزرگ در اقتصاد تبدیل شود. بر اساس داده‌های بانک جهانی، اقتصاد ایران عملاً از سال 1384 تا 1399 رشدی در تولیدات داخلی به خود ندیده است!

در مقابل این شاخص برای کشور ترکیه طی این 15 سال تقریباً برابر با 2.3 است! بدان معنا است که ثروت شهروندان ترکیه نسبت به 15 سال اخیر 2.3 بیشتر شده است! در حالی که ثروت شهروندان ایرانی به طور متوسط در بازه زمانی 15 سال هیچ تغییری پیدا نکرده است.

اما اصل موضوع اینجا است که مردم ترکیه همچنان در مسیر ثروتمندتر شدن هستند! در حالی که ایران طبق شواهد و تحلیل‌ها تا 5 سال دیگر هیچ رشدی نخواهد داشت (درجا می‌زند) و ثروتمندتر نمی‌شود!

در حال حاضر کشور قطر از نظر تولیدات داخلی ناخالص بر حسب قدرت خرید در جایگاه اول قرار دارد. مقدار شاخص این کشور در سال 2020 میلادی 93.500 هزار دلار بوده و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2026 به 119500 هزار دلار هم دست پیدا کند!

آذربایجان وضعیت بهتری دارد

میزان شاخص کشور جمهوری آذربایجان در سال 2020 برابر با 14400 دلار است. این در حالی است که ایران در همان سال شاخصی برابر با 13 هزار دلار داشته است. حتی شواهد نشان می‌دهند که شهروندان ایرانی نسبت به کشورهای مالزی، گرجستان، ارمنستان، و جمهوری آذربایجان تا 5 سال دیگر بسیار فقیرتر می‌شوند!

ضربه فنی کرونا بر اقتصاد ایران

شرایط اقتصادی برای ایران به خاطر اعمال تحریم‌ها در حال عادی بد بود. به خصوص اینکه در سال 98 تحریم‌های یک جانبه آمریکا علیه ایران اعمال شده بود و وضعیت را سخت‌تر از قبل کرد. اضافه شدن کرونا بر مشکلات تولیدات در داخل و بازرگان بین‌المللی ضربه فنی نهایی را بر ایران وارد کرد.

شاخص PPP به ما درباره قدرت خرید مردم به ازای یک دلار را نشان می‌دهد. برابر شاخص برابری قدرت خرید، تا انتهای سال 2019، ایران با تولید حدود یک تریلیون و 172 میلیارد دلار محصولات و خدمات در جایگاه 22 بزرگ‌ترین‌های اقتصاد جهان قرار گرفت.

رتبه 22 در قیاس با رده‌بندی بر اساس تولیدات داخلی ناخالص به نسبت، جایگاهی بهتر داشت! در مقابل اقتصاد کشور همسایه (ترکیه) بر اساس همین شاخص با تولید تقریبی 2 تریلیون و 300 میلیارد دلار خدمات و محصولات، در جایگاه 13 قرار گرفته بود!

همچنین نسبت به کشور ایران حدوداً 2 برابر بیشتر کالا و خدمات تولید کرد و حتی از کره‌جنوبی هم در رده‌بندی‌ها، بالاتر بود.

سامانه تولیدات

همان‌طور که می‌دانید تمامی مشاغل و تولیدات داخلی نیازمند شناخته شدن در بازار هستند. برای اینکه کسب و کار توسعه پیدا کند، باید از طریق تبلیغ کالاهای خود را به بازار معرفی کنند. در غیر این صورت سیر سعود و پیشرفت، شیب خیلی کندی خواهد داشت.

سامانه تولیدات این امکان را برای همه کسب و کارها فراهم کرده است که بتوانند به راحتی کالای خود را به بازار معرفی کنند. اگر تولیدی دارید، توصیه می‌کنیم حتماً از امکانات این سایت استفاده کنید. سایت تولیدات بسیار معتبر است و از هرگونه کسب و کاری پشتیبانی می‌کند.

کلام آخر

همه کشورها به ظرفیت اقتصادی تولیدات داخلی، خدمات و غیره احتیاج دارند که بتوانند بقای خود را تضمین کنند. امروزه به خاطر تورم و محدودیت‌های بازرگانی، تجارت بین‌المللی کار بسیار سختی شده است. اما با بن بست مواجه نمی‌شود. هرچه اقتصاد یک کشور قوی‌تر و پایدارتر باشد، در زمینه تجارت بین‌المللی پتانسیل بیشتری خواهد داشت.